Daltonizm nedir? Renk Körlüğü nasıl olur neden olur renk körü olduğunu anlamak?

Renk Körlüğü (Daltonizm)

Daltonizm nedir? Renk Körlüğü nasıl olur neden olur renk körü olduğunu anlamak?

Renk körlüğü genetik bir rahatsızlık olup, görme merkezinde yer alan özel bir pigment molekülünün bulunmamasından ya da gereğinden az bulunmasından kaynaklıdır. Daltonizm, kırmızı, yeşil ve mavi renklerinden en az birini seçememe ya da renklerin karıştırılması ile teşhis edilmektedir.

Renk körlüğü X kromozomu üzerinde taşınan bir genle tetiklenmektedir. Bu yüzden renk körü olan anne veya babanın çocuklarından doğan renk körü olmayan çocuklarda renk körü taşıyıcısı olarak doğarlar. Renk körlüğünün teşhis edilmesi ve açığa çıkarılması konusunda Ishihara, Farnswoth, Munsell D-15 ve Latern başta olmak üzere birçok test bulunmaktadır. Renk körlüğü hastalığı tam renk körlüğü ve kısmi renk körlüğü olmak üzere iki grupta incelenmektedir. Renk körlüğü bebeklik ve erken çocukluk döneminde başlamakla beraber, bazı durumlarda renk körlüğü ergenlik döneminin başlangıcı ile de görüldüğü rapor edilmiştir. Renk körlüğü hastalığı kalıtsal bir hastalık olmakla beraber, ağır beyin travması, retina hasarına sebep olacak kazalar, uzun süre yüksek ultraviyole ışığa maruz kalma sonucunda da renk körlüğü rahatsızlığı ile karşılaşılmaktadır.

Işık bir elektromanyetik dalgadır ve görülebilir ışık 400-700 nm arasında değişen dalga boylarına sahip olan dalga boyları ile yayılmaktadır. Gün ışığı beyaz ışık olup Kırmızı- turuncu- sarı- yeşilmavi- lacivert ve mor renklerinin birleşiminden oluşmaktadır. Kırmızı renginden mor rengine doğru ilerlerken ışığın dalga boyu büyümekte ve enerjisi azalmaktadır. Görme olayı ise güneş ışınlarının bir nesne üzerinden yansıdıktan sonra göze gelmesi ile meydana gelmektedir. Normal bir insanın renkleri eksiksiz olarak algılayabilmesi, üç ayrı cins koni hücresinin uyum içinde çalışması ile mümkündür. Renklerin algılanması trikromat yani üç renklilik olarak adlandırılır. Eğer insan renk görme ve algılamada sadece iki koni hücresine sahip ise sahip olduğu bu iki renk koni hücrelerinin algıladığı renkleri ve renklerin karışımlarını görebilir. Bu durumda eksik koni hücresine ait dalga boylarındaki renkleri göremez ve bu durumdaki kişiler dikromatik renk körü adı verilmektedir. Eğer ki iki renk konisi eksik ise bu kişiler yeşil ve kırmızı renk körleri olarak adlandırılan kişiler monokromatik kişilerdir. Bazı kişilerde ise üç renk konisi de eksik olmaktadır. Bu hastalığa sahip olan kişiler sadece siyah ve beyaz renklerini ayırt edebilirler. Renk körlüğü üç başlık altında teşhis edilmektedir. Kişilerde kırmızı koni hücreleri yok ise kırmızı renk körlüğü, mavi renge duyarlı koni hücreleri eksik ise mavi renk körlüğü, yeşil renge duyarlı koni hücreleri yok ise yeşil renk körlüğü olarak adlandırılır.

Renk körlüğünün günümüzde halen tedavisi maalesef bulunmamaktadır. Ancak renk körü olan kişiler eksik olan renk konisini ihtiva eden kromatik özel lensler kullanarak engeli ortadan kaldırmaktadırlar. Renk körlüğü hastalığı kalıtımsal bir hastalık olduğundan dolayı, bu lenslerin herhangi bir tedavi edici bir özelliği sadece miyop, hipermetrop gibi göz kusurlarında kullanılan gözlükler gibi engeli ortadan kaldıran geçici bir özelliği vardır. Bilim dünyasında bazı denek maymunlar üzerinde renk körlüğünü düzeltici genleri tespit edecek ve ortadan kaldıracak genetik deneyler yapılmaktadır. Bu çalışmalarda kısmi olarak başarılı olunmuştur ancak henüz insanların üzerinden denenecek kadar ileri safhaya taşınmamıştır.

Genetik biliminin ilerlemesi ve denek hayvanlar üzerinde yapılan çalışmaların, insanlar üzerine de taşınabilmesi önümüzdeki elli yıla kadar mümkün olacak gibi görülüyor. İnsanların genetik kodlarının çözülmesi ve yapılan deneylerin olumlu sonuçlar vermesi ile renk körlüğü rahatsızlığının, basit bir göz kusuru gibi bir konuma geleceği düşünülmektedir.